Mail: dieterbruls@gmail.com | ||||||
|
||||||
Week 37 |
||||||
|
||||||
Zondag 15 september 2024 | ||||||
Zondagen zoals ze zijn |
||||||
Heibel in Tralalaland. Dus ik ga
maar naar het Fotografiska-fotomuseum: een complete fotohub, van
fotografen, camera-ontwikkelaars en alles wat maar met fotografie te
maken heeft eromheen. |
||||||
Ik ging naar het fotomuseum,
maar dacht dat het dicht was omdat ik door de achterkant naar binnen
wilde. Ze hebben een prachtige datsja. |
||||||
Een Aziatische meneer die veel
fotografeerde vroeg me naar mijn camera en mijn bevindingen. Hij vond
die van hem te groot en dan leek hij te veel op een toerist vond hij.
Ik zei hem dat het iets te professioneel uitzag en je er nooit
ongemerkt een foto mee kon schieten. Ik liet hem deze foto zien en hij
was weg van de kleuren. De mevrouw links had overigens door dat ik hun
van achter fotografeerde en zo raakten we in gesprek. De Ricoh GRIIIx is een onopvallende camera, maar ik word er wel vaak op aangesproken. |
||||||
Iets verderop een illegale
Banksy expositie. Maar goed is niet elk werk van Banksy illegaal? Dat
ze tegenwoordig veel waard zijn veranderd daar niets aan. |
||||||
Terug in het centrum kan ik
antwoord geven op de vraag die ik kreeg waarom ik alleen vrouwen in
klederdracht fotografeer. Tja, mannen in klederdracht dragen
Europabreed hetzelfde, dat zich nauwelijks onderscheidt van de
Brabantse boerenkiel. Alleen in Vilnius fotografeerde ik ooit een
klederdracht voor mannen die ik mooi vond, maar dat was een burgerlijke. |
||||||
De avond valt alweer. En ik wandel de berg op naar huis over een weg waar al eeuwen mensen gingen. De slaap zoekend. |
||||||
Zaterdag 14 september 2024 | ||||||
Klederdracht van Dior |
||||||
De Esten hebben wat met folklore, maar zonder dat nationalistische. Het waren ook niet allemaal Esten. |
||||||
Zij kwam bijvoorbeeld niet uit Estland, maar ergens uit het noorden van Finland naar ik meen. |
||||||
Het was een markt van alle windrichtingen. Zo ver als de taigawind waait. |
||||||
Zij was wel uit Estland en ze had tussen het eten van een plaatselijke specialiteit nog even tijd voor me. |
||||||
Het is een land van fruit. De
mevrouw van de informatie vertelde al in geuren en kleuren over de
datsja met appelboom die ze buiten de stad had. |
||||||
De meneer links vraagt zich ook wat er in die grote stenen pan op de markt zit. Een plaatselijke specialiteit. |
||||||
Iets anders: het openbaar
vervoer, dit is een oud exemplaar tram, de meeste zijn nieuwer. Je
checkt in totdat je de prijs van een dagkaart hebt betaald, daarna reis
je gratis omdat je een dagkaart hebt. Ideetje GVB? |
||||||
De avond is gevallen en het regent. Het onweert. |
||||||
Vrijdag 13 september 2024 | ||||||
Alleen op reis |
||||||
Als je alleen op reis gaat en je
drinkt geen alcohol en bent geen semi-gourmand zijn de avonden soms
saai. Kijk maar in de reisgidsen, ze gaan grotendeels over waar je goed
kunt eten en waar je geweest moet zijn om te drinken. Gelukkig vermaak
ik mezelf wel. |
||||||
Er was volksdansen en niet van
het soort van de driekusman en de horlepiep. Je kon zien dat de
Baltische staten de bezetting door de sovjets met zang en dans hebben
beëindigd (zie mijn stukje van afgelopen maandag). Ware ik een Est ging
ik ook op een koor. |
||||||
Een heel plein vol, ver meer dan
Trump met zijn gekwaak trekt. Jong en oud: kinderen, pubers tot en met
bejaarden. In traditionele kledij of gewone dagelijkse dracht. |
||||||
Alleen eentje mocht niet meedoen. Al had ze zich op haar best gekleed. |
||||||
En ondertussen zaten ze in de
Kip zonder kop omdat de reisgids dat zo had gezegd. Echte middeleeuwse
atmosfeer, met een eg aan de muur en vegetarisch op de kaart. |
||||||
Het voorkauwen begint al vroeg.
Een speeltuin is zo ingericht: je hoeft geen dure speeltoestellen waar
ze niks mee kunnen neer te zetten. Met een oude vrachtwagen kan je je
fantasie niet op. |
||||||
Donderdag 12 september 2024 | ||||||
Omlaag kijken in de stad |
||||||
Het meisje stond met haar rugzak
die bijna even groot was als zijzelf, behalve dat hij geen benen had,
te wachten op de tram. Alleen, zonder begeleiding. Ze had haar
schoolpetje op, een soort kadettenpet. Van haar nieuwe school, ze had
nog een briefje bij zich, welke trams waar te nemen. De 1 liet ze gaan,
de 4, de 2 dus ik wist dat ze de 3 moest hebben, net als mij. En het
leek erop alsof er eentje uitgevallen was, ze reden deels met
historisch materiaal op deze lijn. Ze keek nog eens op haar papiertje.
En bij elke tram op de achterkant, daar stond alleen een groot
lijnnummer. Niet alles wat er op de zijkant allemaal aan informatie
stond. Nog een 4, nog een 1. Ze begon een beetje zorgelijk te kijken. Eindelijk kwam de 3. Nogal vol. Veel leeftijdgenootjes die ook van school kwamen, maar andere scholen. Dat zag je aan de kleuren van hun petjes. Gelukkig hoefde ze niet zo heel ver, ze was al laat. Aan haar halte stond lachend haar moeder, de armen wijd waarmee ze haar snel en ongemerkt van haar rugzak bevrijdde terwijl ze haar knuffelde. |
||||||
Boven Tallinn troont de
Aleksander Nevski kathedraal. Een kathedraal die een Russische tsaar
voor zijn altijd meer gelovige vrouw bouwde, om zo in de hemel te
komen. Maar meer nog in haar hemelbed. Ik ben even binnengelopen nadat
ik me vergewist had dat er geen entree geheven werd, want ook een kerk
die Kyrill niet uit haar gelederen gooit krijgt geen cent van mij. |
||||||
Aan de overkant van de
speklappenwinkel van god staat het Estse parlement. Daartussenin heeft
iemand een tuintje ingericht om de vrijheid van meningsuiting te laten
bloeien. |
||||||
Het lijkt een normale hoek.
Totdat je de straatnaamborden bekijkt. Maar ik wou niet zo'n
Nederlander zijn die die fotografeert. De Piiskopi (Hé jongens, het Piskoppie! Lache!)
en de Pikk jalg (het verlengde van de Pikk, Alphen aan de Rijn houdt
het niet meer) komen hier bij elkaar. Nu is er ook nog in het centrum
een straat die Sauna heet (handdoekie om Henk!)
en wat ligt daar om de hoek? Juist ja, een homoclub (er moeten nu
nieuwe Tena-ladies in). Dus daarom, een gewone straathoek. Zonder
regenpijpen. Want die heb ik vandaag weer bestudeerd en ben heel wat
moois tegen gekomen. |
||||||
De weg naar de top, wat die
rolstoeler van gisteren nog moest doen. Voor me dribbelt een dreumes
met zijn moeder omlaag. Het kind kent de weg. |
||||||
Bijna beneden vliegt hij de bocht uit. Recht een ijswinkel in. |
||||||
Om toch een vrolijk einde te
hebben: regenpijpen. Deze buren hebben een slechte relatie of
willen hun goede goed houden. Voor de voetganger wordt het moeilijker,
dat wel. Regenpijpen in Vilnius. En morgen is er weer kleur. Ik ga even mijn camera's instellen. |
||||||
Woensdag 11 september 2024 | ||||||
Vlucht 911 naar Tallinn |
||||||
Op 11 september vliegen mensen
niet graag en dat merk je in de prijs. Dus vloog ik naar Tallinn,
hoofdstad van Estland (want dat weten mensen nooit). Ik heb geen
vliegangst, noch vliegschaamte. De mensen die me dat soort verwijten
maken nemen voor elke scheet de auto en wonen te groot. Als men naar
mijn carbone voetafdruk kijkt zal men vragen of ik gevlogen heb want
men ziet geen voetafdrukken [Foto met CampSnap, overige Ricoh GRIIIx]. |
||||||
Ik verblijf in het huis van de schilder Michel (van der) Sittow,
een vroege vertegenwoordiger van de Nederlandse school, aangesteld aan
het Spaanse Hof. Hij schilderde meisjes met zalfpotjes en diverse
realistische overbodigheden (ik hou niet van realisme). Ik vind andere dingen mooi zoals aanplakzuilen met grafisch werk. Een steeds wisselende verrijking van het straatbeeld. |
||||||
De Paralympics zijn voorbij,
maar hier gaat een echte winnaar. Hij is nog maar onder aan de
slotberg, ter hoogte van het Rattenstraatje waar ik verblijf en dat al
een flinke klim moet zijn, met al die kinderkopjes, hij heeft nog
drie kwart te gaan. En leiders van een land wonen altijd boven. En een
heraut ziet hem over het hoofd. |
||||||
Men heeft genoeg van leiders.
Bij de Russische ambassade staat een hekwerk met protestuitingen tegen
Poetin en het Rusland dat hij ervan gemaakt heeft. En daarlangs moeten
ze elke dag naar binnen, wij in Nederland zijn veel te braaf. Tegenover de ambassade staat regelmatig ook nog een groepje mensen te trommelen en te schreeuwen dat Poetin een hoerenlopende hoerenzoon is. Een politieauto houdt een oogje in het zeil voor het geval een van de velen Russen die hier woont, moeilijk gaat doen. Je moet het ze dagelijks laten merken die moordenaars. |
||||||
Voor een restaurant stond een
hond aangelijnd. Gelukkig gaan Trump-aanhangers niet naar die
gevaarlijke 'communistische' buitenlanden anders dachten ze natuurlijk
dat hij op het menu stond. Het blijven natuurlijk buitenlanders die
Esten. De foto was te zwaar om up te loaden dus maar even iets anders:
een doordacht iets. Een regenpijp met een verzamelbakje eronder (ook
fijn voor honden) en een gleuf waardoor het in de goot loopt. Voorkomt
een hoop ellende. Ik heb oog voor regenpijpen, in Vilnius schreef ik er
ook al een stuk over. |
||||||
Tegen tienen rende ik nog even
over het middeleeuwse stadsplein waar de mensen nog buiten zaten te
eten en drinken en vroeg me af hoe dat in de Middeleeuwen was, zonder
al dat licht. Michel Sittow moet vaak gestruikeld zijn. En zou men toen
ook al gelamenteerd hebben over mensen uit den vreemde? [Foto met CampSnap]. |
||||||
Dinsdag 10 september 2024 | ||||||
Een eental Ik lees dat vaak in de krant, 'een tweetal', 'een drietal', 'een viertal.' Het zijn er dan nooit 3, ongeveer 3 of iets tussen 3 en 5, maar altijd 2, 3 en 4. Dus ik zou zeggen, noem die cijfers dan ook gewoon. Je praat ook niet over een bloemkolige als je een bloemkool bedoelt. |
||||||
Eventueel komt er vannacht nog een update over het Harris vs Trump-debat. |
||||||
Maandag 9 september 2024 | ||||||
Loreta Wij zijn altijd heel enthousiast over Gorbatsjov, in voormalige Sovjetstaten zijn ze dit beduidend minder. Denk bijvoorbeeld aan de mooiste revolutie die er ooit was, de Zingende Revolutie die resulteerde in de hernieuwde onafhankelijkheid van de Baltische staten. Men vocht niet, men zong. Als kers op de taart vormde men een menselijke ketting van Vilnius, via Riga naar Tallinn, de respectievelijke hoofdsteden van Litouwen, Letland en Estland. Volledig geweldloos. Het enige geweld in die Zingende Revolutie kwam van Gorbatsjov met onder meer de inzet van tanks. Loreta Asanaviciuté was één van de slachtoffers van Gorbatsjovs geweld: ze kwam onder een van zijn tanks terecht. Ze was niet politiek actief, ze zong alleen. En juist die muziek leidde tot haar politisering: op haar werk op de textielfabriek waar ze als naaister werkte hadden ze een afspraak over de radiozender, voor de Russiche werkneemsters werd er een uur een zender met Russische liedjes geluisterd en daarna een uur Litouwse. Een Russische kwam in opstand tegen die afspraak: ze wilde die apentaal (het Litouws) niet meer horen. En juist bij de verdediging van het door de Russen aangevallen Estse televisiestation belandde ze onder een Sovjet tank. Voordat die tot achteruit bewegen kon worden gezet, reed hij nog een stukje vooruit, daarbij haar been amputerend. Loreta werd naar het ziekenhuis gehaast. Ze werd vier uur lang geopereerd, het mocht niet baten. Haar laatste vragen aan de arts waren: 'Kan ik nog trouwen? Kan ik nog dansen op mijn bruiloft?' Die vraag bleef rondspoken en leidde uiteindelijk tot de onafhankelijkheid van de Baltische staten en de teloorgang van Gorbatsjov en de Sovjet Unie. Wij hoorden van dit alles niks: Gorbatsjov was heilig voor ons en daarbij, er was weer eens wat in het Midden Oosten*. Bij de foto: de originele foto werd in 1988 gemaakt, ze stond er tussen andere mensen. Deze versie van de foto is geretoucheerd, de mensen zijn weggewerkt en de rechter kant van haar gezicht is bijgewerkt. Bron: Er bestaan niet veel boeken over de Baltische staten in het Nederlands, de basis voor dit verhaal werd gelegd met Jan Brokken: Baltische zielen [Atlas 2010]. * - Start Eerste Golfoorlog. |
||||||
Copyright Dieter Bruls 2000 - 2024 |
||||||